Testosteron Nedir?
Testosteron, erkek cinsel özelliklerinin gelişmesinden sorumlu olan hormondur. Hormonlar vücutta gerekli değişiklikleri tetikleyen kimyasal habercilerdir. Ayrıca kadınlar da genellikle daha küçük miktarlarda testosteron üretir. Erkeklik hormonu olarak nitelendirilen testosteron leydig hücreleri denilen hücrelerde öncelikle testisler tarafından üretilen bir androjen türüdür (1). Erkeklerde testosteronun sperm üretiminin yanı sıra bir dizi işlevi düzenlediği düşünülmektedir. Bunlardan bazıları şunlardır:
- cinsel dürtü
- kemik kütlesi
- yağ dağılımı
- kas büyüklüğü ve gücü
- kırmızı kan hücresi üretimi
Yeterli miktarda testosteron olmadığında erkekler kısırlık problemi yaşayabilir. Bunun nedeni testosteronun sperm sayısını arttırma ve olgun sperm gelişimine yardımcı olmasıdır. Erkek cinsiyet hormonu olmasına rağmen, testosteron ayrıca cinsel dürtü, kemik yoğunluğu ve kadınlarda kas kuvvetine katkıda bulunur. Ancak testosteron fazlalığı, kadınların erkek tipi kellik ve kısırlık yaşamalarına da neden olabilir. Beyin ve hipofiz bezi testosteron seviyelerini kontrol eder. Üretildikten sonra, hormon çeşitli önemli fonksiyonlarını yerine getirmek için kanda hareket eder.
Testosteron Dengesizliği
Testosteron yaş ilerledikçe doğal olarak azalma gösterir. Dengesizliklerin aktif durumdan kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirlemek için bazı testler uygulanması oldukça önemlidir. Yüksek veya düşük testosteron seviyeleri, normalde hormon tarafından düzenlenen vücut bölümlerinde disfonksiyona neden olabilir. Bir erkekte düşük testosteron seviyeleri veya hipogonadizm olduğunda aşağıda yer alan durumları yaşayabilir:
- cinsel güç ve dürtüde azalma
- erektil disfonksiyon
- düşük sperm sayısı
- büyümüş veya şişmiş meme dokusu
Zamanla bu belirtiler aşağıdaki şekillerde de ortaya çıkabilir:
- vücut kıllarının dökülmesi
- kas kütlesi kaybı
- güç kaybı
- vücut yağı artışı
Hormon seviyelerinizin düzenlenmesine yardımcı tribulus ürünlerine buradan ulaşabilirsiniz!
Kronik veya devam eden düşük testosteron osteoporoz, ruh hali değişimleri, düşük enerji ve testislerde küçülmeye neden olabilir. Düşük testosteron sorunun nedenleri aşağıdaki durumları içerebilir:
- testis yaralanması
- testislerin enfeksiyonu
- bazı analjezik ilaçlar
- hipofiz tümörleri veya yüksek prolaktin düzeyleri gibi hormonları etkileyen bozukluklar
- tip 2 diyabet, böbrek ve karaciğer hastalığı, obezite ve HIV / AIDS dahil olmak üzere kronik hastalıklar
- Klinefelter sendromu, Prader-Willi sendromu, hemokromatoz, Kallman sendromu ve miyotonik distrofi gibi genetik hastalıklar
Diğer yandan çok fazla testosteron, 9 yaşından önce ergenliğin tetiklenmesine yol açabilir. Bu durum çoğunlukla genç erkekleri etkiler ve daha nadir görülür. Bununla birlikte, kadınlarda yüksek testosteron seviyeleri erkek tipi kellik, kalın bir ses ve adet düzensizliklerine neden olabilir. Ayrıca bu durumun neden olabileceği diğer sorunlardan bazıları aşağıda yer almaktadır:
- klitoris büyümesi ve şişmesi
- vücut şeklindeki değişiklikler
- göğüslerde küçülme
- cilt yağlanması
- sivilce oluşumu
- özellikle vücut ile dudak ve çene çevresinde oluşan yüzdeki kıllanma
Son araştırmalar, kadınlarda yüksek testosteron seviyelerini uterus fibroidleri riski ile de ilişkilendirmiştir. Testosteron dengesizlikleri bir kan testi ile tespit edilebilir ve buna göre tedavi edilir.
Testosteron seviyelerinizin artmasına yardımcı olabilecek yiyecekleri “Cinsel Yaşamınızı Canlandıracak En İyi 7 Doğal Afrodizyak” yazımızda okuyabilirsiniz.
Testosteronun Görevleri
Testosteron, erkeklerdeki ana seks hormonudur ve aşağıdaki durumlar üzerinde önemli bir rol oynar:
- penis ve testislerin gelişimi
- ergenlik döneminde sesin kalınlaşması
- ergenlikte başlayan fasiyal ve kasık kıllarının ortaya çıkışı, ilerleyen dönemlerde saç dökülmesinde rol oynayabilir
- kas büyüklüğü ve gücü
- kemik büyümesi ve gücü
- cinsel dürtü (libido)
- sperm üretimi
Testosteron düzeyleri düşük olan ergen erkek çocukları normal maskülinizasyon yaşamayabilir. Örneğin, cinsel organlar yeterince gelişmeyebilir, yüz ve vücut kılları yetersiz olabilir ve ses normal şekilde kalınlaşmayabilir. Testosteron normal ruh halinin korunmasına da yardımcı olabilir. Ayrıca bu hormonun henüz keşfedilmemiş başka önemli fonksiyonları da bulunabilir (2). Beyinden, beynin tabanında yer alan hipofiz bezine gönderilen sinyaller, erkeklerde testosteron üretimini kontrol eder. Hipofiz bezi daha sonra testosteron üretmek için testislere sinyal iletir. Bir “geri besleme döngüsü”, kandaki hormon miktarını yakından düzenler. Testosteron seviyeleri çok yükseldiğinde, beyin üretimi azaltmak için hipofizin sinyallerini gönderir.
Testosteronun sadece erkeklerde önemli olduğunu düşünüyorsanız, yanıldığınızı söylemek zorundayız. Testosteron yumurtalıklarda ve adrenal bezlerinde üretilir. Kadınlarda bulunan birkaç androjenden (erkek seks hormonları) biridir. Bu hormonların aşağıdakiler üzerinde önemli etkileri olduğu düşünülmektedir:
- Yumurtalık fonksiyonu
- Kemik gücü
- Cinsel davranış, normal libido dahil (kanıtlar kesin olmasa da)
Testosteron (diğer androjenlerle birlikte) ve östrojen arasındaki uygun denge, yumurtalıkların normal çalışması için önemlidir. Spesifikasyonlar belirsiz olsa da, androjenlerin normal beyin fonksiyonlarında da (ruh hali, cinsel dürtü ve bilişsel fonksiyon dahil) önemli bir rol oynaması mümkündür.